Op basis van bedragen in de begroting, werd in verschillende media gesuggereerd dat fraudebestrijding geen prioriteit zou zijn voor de regering Michel I. Niets is minder waar. Deze regering zal de strijd tegen elke vorm van sociale fraude net opvoeren. Sociale fraude tast het draagvlak aan van onze sociale zekerheid en moet daarom kordaat en efficiënt worden aangepakt.
Bouw-, transport-, schoonmaakbedrijven,… staan in de rij met klachten over deloyale concurrentie en sociale dumping waarbij ons arbeids- en sociale zekerheidsrecht met voeten getreden worden. Via rondetafels met de betrokken risicosectoren, zowel met vakbonden als werkgevers, willen we tot effectieve en logische maatregelen komen, met respect voor de Europese regels. De beste ideeën komen immers altijd vanop de werkvloer zelf.
Onze sociale inspectiediensten moeten goed uitgerust zijn. Ze moeten voldoende ondersteuning krijgen en waar nodig versterkt. Tegelijk is er nood aan een betere coördinatie en communicatie tussen de verschillende inspectiediensten. Met gebundelde inspecties op het terrein als resultaat.
Ook op Europees vlak zijn bijkomende maatregelen nodig. Roemeense, maar net zo goed Portugese en andere bouwvakkers die op onze werven aan mensonwaardige lonen werken, hebben in de bouw geleid tot een verlies van 12.000 jobs in 2,5 jaar tijd. Bij de Benelux-landen en andere lidstaten groeit de actiebereidheid voor een herziening en een betere handhaving van de Europese detachering. De nationale inspectiediensten moeten Europees beter met elkaar samenwerken en systematisch gegevens uitwisselen. België kan hierin een voortrekker zijn. Daar zal ik actief voor ijveren.
Met mijn collega-staatssecretaris Elke Sleurs wil ik intensief samenwerken. De strijd tegen sociale fraude hangt immers nauw samen met de strijd tegen fiscale fraude. Overeenstemming in het beleid is cruciaal. We willen daarbij geen bijkomende administratieve rompslomp voor bonafide uitkeringstrekkers en ondernemingen. De federale regering heeft zich alvast geëngageerd om pestmaatregelen zoals de 309% fiscale monsterboete af te zwakken.
We willen volop inzetten op technologische ondersteuning. Werfregistratie op grote bouwwerven, witte kassa’s, gekoppelde databanken,… het zijn voorbeelden van hoe technologie de strijd tegen fraude kan versterken. Zo willen we op termijn sociale uitkeringen niet alleen automatisch toekennen aan wie er recht op heeft, maar ook onrechtmatige cumulatie voorkomen. Die werkwijze verschuift de focus van repressie naar preventie, wat tot betere resultaten leidt.
Horecazaken zoals restaurants en eetcafés, moeten tegen eind dit jaar een witte kassa registreren en die tegen begin 2016 gebruiken. In ruil daarvoor werd eerder een btw-verlaging op voeding naar 12% toegekend. In de loop van 2015 starten we ook met het stelsel van de flexi-jobs in de horeca. Wie 4/5e of voltijds werkt, kan dan onbeperkt bijverdienen aan netto +25% bevrijdende werkgeversbijdragen. Wie 100 euro bruto bijverdient, zal daarvan 80 euro netto overhouden, tegenover 40 euro in geval van overuren vandaag. Het systeem van de dienstencheques heeft al aangetoond dat goedkope en flexibele arbeid tot een boost in de tewerkstelling voor lager geschoolden kan leiden.
Als liberaal streef ik naar een vrije, maar verantwoordelijke samenleving. Als elke belastingbetaler eerlijk bijdraagt, betalen we met z’n allen minder belastingen. Elke euro die we ophalen via fraudebestrijding zal op termijn leiden tot een lager overheidsbeslag en lagere belastingen. En lagere lasten zorgen voor meer jobs. Dat is de absolute focus van deze regering. De strijd tegen de sociale fraude zal de komende vijf jaar de volledige aandacht krijgen die ze nodig heeft.
Bart Tommelein
Staatssecretaris voor Bestrijding van de sociale fraude, Privacy en Noordzee