Voor Stad Oostende is de aanpak van intrafamiliaal geweld prioritair. Daarom werd een vernieuwd actieplan opgesteld waarin strategische doelstellingen gebundeld worden en de strijd tegen intrafamiliaal scherp gesteld wordt. Met een integrale en geïntegreerde aanpak wil Stad Oostende intrafamiliaal geweld voorkomen, aan het licht brengen en verminderen.
Intrafamiliaal geweld is een aanhoudend en complex fenomeen. Het gaat om iedere vorm van fysiek, seksueel, psychisch of economisch geweld tussen echtgenoten of personen die samenleven of samengeleefd hebben en tussen wie een duurzame affectieve band bestaat of bestaan heeft.
Burgemeester Bart Tommelein: “We engageren ons als stad om een voortrekkersrol te vervullen in de coördinatie van de aanpak van intrafamiliaal geweld. Ons doel is om met dit actieplan intrafamiliaal geweld te voorkomen, aan het licht te brengen en te verminderen.”
Cijfers slechts topje van ijsberg
Cijfers rond intrafamiliaal geweld tonen de afgelopen vijf jaar een lichte schommeling, maar geen significant dalend of stijgend patroon. Gemiddeld waren er jaarlijks 191 geregistreerde feiten. Niet alle tussenkomsten van de Politie leiden echter tot een proces-verbaal. Uit cijfers van de sociale cel van de Oostendse politie blijkt dat het gemiddeld aantal tussenkomsten op jaarbasis rond de 100 per maand is. Ook voeren zij gemiddeld 40 huisbezoeken per maand uit. Deze cijfers blijven stabiel in de loop van de jaren.
Jammer genoeg zijn deze cijfers slechts het topje van de ijsberg. Uit onderzoek blijkt dat veel betrokkenen het nog altijd moeilijk vinden om over feiten van geweld te praten met derden. Uit een studie van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA) blijkt dat 78% van de slachtoffers in België dergelijke feiten niet aangeeft. Daarbovenop toont een studie van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen aan dat 15% van de vrouwen en 10% van de mannen verklaren in de afgelopen 12 maanden het slachtoffer geweest te zijn van geweld door hun partner of ex-partner.
“Er is sprake van een groot dark number binnen dit fenomeen: dat betekent dat veel feiten niet geregistreerd worden. Schaamte- maar ook schuldgevoel spelen hier een rol in. Daarom is een gerichte aanpak met voldoende zichtbaarheid noodzakelijk, er moeten taboes worden doorbroken om de kern van het probleem aan te pakken”, aldus Schepen van Welzijn Natacha Waldmann.
Bovenlokale werking
Een coördinator intrafamiliaal geweld is aan de slag bij de dienst Veiligheid en staat in voor de algemene coördinatie en regie van het lokaal beleid rond intrafamiliaal geweld. In een stuurgroep met alle relevante partners wordt rond het thema gewerkt. Partners in dit verhaal zijn onder meer CAW, Straathoekwerk Oostende, Huis van het kind, crisisnetwerk, Groep Intro en uiteraard ook de Lokale Politie Oostende. Daarnaast zetelt de coördinator ook in de Ketenaanpak Intrafamiliaal Geweld van West-Vlaanderen. Dit is een overlegplatform op provinciaal niveau waarop complexe dossiers van intrafamiliaal geweld worden aangepakt. Het doel van deze samenwerking is om het geweld te stoppen, herhaling van geweld te voorkomen en de beschermende factoren te vergroten. Per dossier wordt een plan van aanpak opgemaakt, die door een casusregisseur wordt opgevolgd.
Verhogen bewustzijn
Twee grote pijlers in de aanpak van intrafamiliaal geweld zijn preventie en nazorg. Nieuw in het actieplan zijn bijvoorbeeld de intervisiemomenten met lokale hulpverleners en politie waar anoniem casussen kunnen besproken worden. Een ander speerpunt in het actieplan is het verhogen van het bewustzijn rond het fenomeen intrafamiliaal geweld. Met verschillende acties doorheen het jaar, waaronder bijvoorbeeld ‘Orange the world’ waarbij stadsgebouwen oranje kleuren en de Wittelintjescampagne, wordt de problematiek in de kijker gezet en wordt dit thema meer bespreekbaar.
Doorverwijsgids professionele partners
Daarnaast is het ook belangrijk dat professionele partners verontrustende signalen detecteren en weten welke stappen ze kunnen ondernemen. Hiervoor werd de website op punt gezet met een doorverwijsgids voor intermediëren.
Nazorg
Een derde belangrijke doelstelling is een kwaliteitsvolle nazorg aanbieden. Intrafamiliaal geweld is een ingrijpende gebeurtenis. Slachtoffers moeten kwaliteitsvol begeleid worden en hun verhaal kwijt kunnen. De Lokale Politie doet in dit kader regelmatig huisbezoeken om de vinger aan de pols te houden. Ze proberen steeds zo vroeg mogelijk in te grijpen om escalatie te voorkomen. Op het vlak van nazorg is er in Oostende ook een crisisnetwerk actief waar mensen tijdens crisissituaties terechtkunnen. De Stad maakt extra middelen vrij om te investeren in een tweede crisiskamer specifiek voor slachtoffers van intrafamiliaal geweld.
Internationale Dag van het Gezin
Binnenkort is alvast opnieuw een bewustwordingsactie gepland rond intrafamiliaal geweld. De ‘Internationale Dag van het Gezin’ op 15 mei werd in 1993 door de Verenigde Naties uitgeroepen. Op die dag wordt stilgestaan bij hoe belangrijk een hechte familie is voor een goede samenleving. Jammer genoeg is voor velen het gezin toch niet zo’n warm nest als zou moeten.
Stad Oostende wil hier graag aandacht aan besteden en zal daarom bloemzaadkaartjes verspreiden in de periode rond 15 mei. De bloemzaadkaartjes zijn bedoeld om de bekendheid van de hulplijn 1712 te vergroten. De bloemen die uit de zaadjes zullen bloeien zijn niet toevallig vergeet-mij-nietjes. Met die symbolische keuze wil Stad Oostende aandacht blijven geven aan het thema en de slachtoffers. De bloemzaadjes zijn ook een herinnering dat hulp en verandering in moeilijke situaties steeds mogelijk zijn.
“We willen met deze actie een hoopvolle en positieve boodschap uitdragen. We nemen intrafamiliaal geweld heel serieus en we geven het thema en vooral ook de slachtoffers de nodige aandacht en ondersteuning”, besluit burgemeester Bart Tommelein.