SeaVolt, een samenwerkingsverband tussen Tractebel, DEME en Jan De Nul, maakt zich klaar om zijn eerste drijvende testplatform voor zonne-energie te installeren op zee. Het drijvende platform bevindt zich momenteel in de haven van Oostende, waar hoofdaannemer Equans de laatste hand legt aan de montage. Het testplatform wordt de allereerste installatie in de Belgische Noordzee die zich richt op de grootschalige ontwikkeling van zonne-energie op zee. Het platform zal naar zee gebracht en verankerd worden in augustus om minstens een jaar lang data te verzamelen.
Het enorme potentieel van zonne-energie op zee toegankelijk maken
Het potentieel van SeaVolt kent geen grenzen. SeaVolt heeft een specifiek concept ontwikkeld op maat van de omstandigheden op volle zee dat verschilt van de bestaande drijvende installaties voor zonne-energie op meren. Deze technologie is dankzij het modulaire ontwerp uiterst geschikt om geïnstalleerd te worden als aanvulling op windmolenparken op zee.
De zonnepanelen testen
In het kader van het MPVAQUA, een door de Blauwe Cluster gefinancierd project, en met bijkomende steun van de federale overheid, via BELSPO, staan de partners binnen SeaVolt samen met UGent klaar om gedurende een jaar testen op zee uit te voeren in de ‘offshore Blue Accelerator-testzone’ van POM West-Vlaanderen. Deze ‘proof-of-concept’-installatie zal cruciale data verzamelen over de impact die golven, regen en zoutnevel hebben op verschillende zonnepanelen met uiteenlopende PV-paneelconfiguraties. Ook de impact van verschillende hellingspercentages op de opgewekte energie veroorzaakt door golven en wind, zal nauwgezet worden opgevolgd. De test heeft als doel om te bepalen welk beschermingsniveau vereist is om de zonnepanelen te beschermen tegen zeewater en vogelpoep.
Het drijfmechanisme testen
Uit de verschillende materialen die geschikt zijn voor deze drijvende technologie heeft SeaVolt een nieuwe, lichte carbonfiber gekozen voor de testinstallatie. Het materiaal biedt potentiële voordelen op zee, maar het is nog niet vaak gebruikt in dit soort ruwe omstandigheden.
Ingebedde optische vezels en sensoren die verbonden zijn met de structuur zullen evalueren of de structurele integriteit (vibraties/moeheid) van het materiaal overeenstemt met de numerieke modellen en resultaten van de oceaangolftank en windtunneltesten. Aangezien de kostprijs bepaald wordt door de drijvende structuur en de zonnepanelen, zijn die metingen essentieel voor de verdere financiële evaluatie.
De ecologische impact testen
Naast de technische testen zal de testinstallatie van SeaVolt ook rekening houden met de ecologische aspecten. Verschillende materialen zullen worden geëvalueerd op basis van de preventie van negatieve effecten op de mariene omgeving. De testresultaten zullen bepalend zijn voor de materiaalkeuze voor verdere ontwikkeling. Het is niet alleen belangrijk om de aanhechting van overmatige mariene groei aan het drijvend mechanisme te minimaliseren, zodat het drijfvermogen behouden blijft, maar ook om de juiste plantensoorten aan te trekken en af te stoten voor een optimale interactie met het ecosysteem, zodat er een ‘kunstmatig rif’ ontstaat. Tot slot zullen er specifieke testen worden uitgevoerd om de combinatie van de drijfsystemen met mosselgroei en oesterkweek te evalueren, wat specifieke uitdagingen met zich meebrengt.
Drijvend laboratorium
Deze cruciale test omvat alle aspecten van de SeaVolt-technologie om een betrouwbare, kostenefficiënte en duurzame oplossing te ontwikkelen. Het zal de eerste installatie in de Belgische Noordzee zijn die gericht is op de grootschalige ontwikkeling van offshore zonne-energie.
Aangezien deze test slechts enkele zonnepanelen omvat voor een vrij grote drijvende constructie, mag hij niet worden beschouwd als een volwaardig eerste prototype. Het is eerder een laboratorium dat kennis kan verzamelen en de technologische ontwikkeling verder kan bevorderen.
De verwachtingen voor deze nieuwe toepassing van zonne-energie liggen hoog. Offshore zonne-energie biedt een extra mogelijkheid om lokaal groene energie op te wekken. In combinatie met offshore windmolenparken past zonne-energie op zee binnen de strategie van multifunctionele zones en kan het gebruik van de bestaande elektrische infrastructuur erdoor geoptimaliseerd worden.
Veelbelovende Europese markt
Het beduidende potentieel van zonne-energie op zee wordt ook internationaal erkend. Er wordt aandacht aan besteed in de plannen voor de Europese Green Deal, met een aankondiging van de Nederlandse regering dat ze tegen 2030 3 GW offshore zonne-energie wil voorzien en met concrete projecten tot 100 MW die worden ontwikkeld.
Technologische ontwikkeling is cruciaal om die ambities waar te maken. Met deze offshore test zet SeaVolt de cruciale eerste stap om grootschalige drijvende zonne-energie op zee verder te ontwikkelen.
Volgende stappen voor SeaVolt
Intussen wordt het ecologische en economische onderzoek verdergezet, onder meer met de analyse van toekomstige LCOE-evoluties. Om verdere ontwikkeling te garanderen bereidt SeaVolt zich voor op een grootschalig demonstratieproject binnen een windmolenpark op zee. Op die manier zal het potentieel van de integratie van drijvende zonnepanelen in een offshore windmolenpark verder worden geëvalueerd. Als alles goed gaat, zal grootschalige offshore zonne-energie naar alle verwachtingen realiteit worden. In dat geval hoopt SeaVolt een aanzienlijk aandeel van deze nieuwe ontwikkeling in de reeds sterke Belgische offshore sector binnen te halen.
Philippe Van Troeye, CEO Tractebel: “Terwijl we ervan overtuigd zijn dat offshore zonne-energie een belangrijke rol speelt in de versnelde energietransitie, wordt technologische ontwikkeling vaak gezien als een knelpunt om het volledige potentieel van deze veelbelovende markt te benutten. Met SeaVolt, en meer specifiek met deze baanbrekende test die bijna is afgerond, zullen we in staat zijn om te observeren hoe zo’n installatie zich gedraagt onder reële omstandigheden, wat ons de nodige kennis zal verschaffen om de risico’s te beperken voor toekomstige ontwikkelingen. Ik ben ontzettend trots dat we, samen met onze partners, vanaf dag één de uitdaging zijn aangegaan om technisch en milieugericht onderzoek te combineren. Met deze aanpak geloven we dat we verder kunnen reiken dan het gebruikelijke doel van decarbonisatie, door te streven naar natuurvriendelijke en uiteindelijk zelfs natuurbevorderende installaties.”
Dirk Defloor, Area Director Benelux DEME Group: “Voortbordurend op onze ongeëvenaarde kennis over activiteiten in uitdagende omgevingen en gezien onze toonaangevende rol in de sector van offshore windenergie doet het DEME bijzonder veel plezier om onze expertise te verlenen aan dit vooruitstrevende energieproject en samen te werken met sterke partners die onze visie delen om een duurzamere wereld waar te maken. We zijn blij dat we in de installatiefase zijn aanbeland en kijken uit naar de resultaten van dit testproject, die waardevolle inzichten zullen bieden over het potentieel van deze nieuwe, drijvende technologie voor zonne-energie. We zijn ervan overtuigd dat SeaVolt, dat zonne- en windenergie op zee combineert, interessante mogelijkheden biedt voor de energietransitie.”
Julie De Nul, CEO Jan De Nul Group: “We zijn verheugd om de SeaVolt-technologie te lanceren, die het hoogtepunt is van jaren hard werk en innovatie in offshore PV-technologie samen met onze partners. Nu we de offshore testfase ingaan, kijken we ernaar uit om te zien wat deze technologie zal worden. Het drijvende testplatform voor zonne-energie is een cruciale stap in de ontwikkeling van een betrouwbare en duurzame oplossing. Het dient als laboratorium om kennis op te doen en de technologische ontwikkeling verder te stimuleren. Wij geloven dat SeaVolt een cruciale rol kan spelen in een optimaler gebruik van ruimte op zee door een aanvulling te zijn op offshore windmolenparken. Het is onze missie om de toekomst van hernieuwbare energie verder vorm te geven en om bij te dragen aan een duurzamere toekomst.”
Vincent De Raedt, Division Manager, Equans Belux: “Onze multitechnische ervaring met mariene installaties, offshore installaties en zonnepanelen maakt ons een ideale partner voor de constructie van deze testinstallatie en toekomstige projecten. Naast het installeren van de zonnepanelen, de batterijen en de laagspanningsborden zijn we als hoofdaannemer verantwoordelijk voor de volledige opvolging van het ontwerp, de constructie en het transport van de samengestelde structuur. Bovendien kunnen we beroep doen op onze expertise in het plaatsen van sensoren om de installatie voortdurend op te volgen. Dat is essentieel voor de analyse die het consortium zal uitvoeren. Dit project past naadloos in de ambitie van Equans om onze klanten bij te staan in de energietransitie. Drijvende PV-installaties op zee zullen een belangrijke rol spelen in onze toekomstige energietoevoer.”