Uit de aanbevelingen die de Privacycommissie gisteren bekendmaakte, blijkt dat Facebook onze privacywetten ernstig met de voeten treedt. De Privacycommissie weerlegt ook de bewering van Facebook dat alleen de Ierse privacy-autoriteit bevoegd zou zijn. Het sociaal netwerk moet zich wel degelijk aan onze privacywetten houden.
Als Staatssecretaris voor Privacy heb ik met bijzondere aandacht kennis genomen van de aanbevelingen van de Privacycommissie. We kunnen niet toelaten dat Facebook gebruikers, en zelfs niet-gebruikers, zonder hun toelating volgt op websites. Social plug-ins (knoppen op websites om info te delen op sociale media) mogen niet zomaar informatie doorgeven aan Facebook. Pas als iemand effectief op zo’n vind-ik-leuk knop klikt, zouden die gegevens doorgestuurd mogen worden. Facebook moet haar social plug-ins dus ook zo ontwerpen en aanbieden dat websites die knoppen kunnen integreren zonder onnodig gegevens door te sturen.
Begrijp me niet verkeerd, ik ben absoluut niet tegen sociale media. Ze laten ons toe om fundamentele rechten uit te oefenen, zoals vrijheid van meningsuiting en recht tot deelname aan sociale leven. Maar ze moeten zich aan dezelfde regels houden als andere ondernemingen. Facebook moet ondubbelzinnige toestemming vragen aan haar gebruikers om de informatie die ze verzamelt via cookies te mogen gebruiken. Dit is zeker het geval voor advertentiedoeleinden. Vergelijk het gerust met een klantenkaart voor een grootwarenhuis. Wie een formulier invult voor een klantenkaart, kan een vakje aankruisen om al dan niet gepersonaliseerde reclame te ontvangen. Want winkels mogen je niet zomaar gepersonaliseerde reclame sturen; klanten moeten daar toestemming voor geven en op elk moment de mogelijkheid hebben om dit stop te zetten. Wat voor winkels geldt, geldt ook voor Facebook.
Wereldwijd groeit het bewustzijn rond privacy. Woensdag stemde het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden in met een wet die een einde maakt aan spionagepraktijken van bijvoorbeeld de NSA. Steeds meer mensen stellen zich ook terecht vragen bij de opmars van mondiale bedrijven die het niet nauw nemen met de privacywetten. Waar Big Brother in George Orwell’s ‘1984’ de overheid was, lijkt de grootste bedreiging van onze privacy tegenwoordig uit een andere hoek te komen.
Als gebruikers van sociale media zijn we zelf medeverantwoordelijk voor de bescherming van onze privacy. We zijn ons soms te weinig bewust van het feit dat Facebook een privéonderneming is die winst wil maken, en geen liefdadigheidsinstelling. We kunnen zelf enige voorzichtigheid aan de dag leggen over welke info en welke foto’s we delen. Er bestaan zelfs tools die ons helpen om onze privacy beter te beschermen, bijvoorbeeld add-ons voor webbrowsers.
Tegelijkertijd zijn er veel jonge en kwetsbare gebruikers van sociale media. Tijdens een meeting half februari heb ik Facebook gevraagd om meer aandacht te hebben voor de educatieve rol tegenover haar gebruikers. Facebook toonde een grote bereidheid en deed een aantal concrete voorstellen: de campagne ‘Think before you share’ in samenwerking met de overheid en Child Focus, een gids voor onderwijzers en de campagne ‘Privacy Check-up’ op Facebook zelf. Die voorstellen vind ik nog steeds nuttig. Sociale media vallen niet meer weg te denken uit ons leven. Alles wat kan helpen om jonge en kwetsbare gebruikers weerbaarder te maken is welkom. En ik ben blij dat Facebook dit inziet.
Maar ik hoop vooral dat Facebook de aanbevelingen van de Privacycommissie ernstig neemt. Met deze aanbevelingen toont de Belgische Privacycommissie, toont ons land dat er grenzen zijn. In verschillende andere Europese landen groeit het besef: zonder privacy geen vrijheid. Daarom werken we samen aan een nieuwe Europese verordening. We hebben nood aan duidelijke Europese privacywetten, gecontroleerd door een Europese privacywaakhond, om onze privacy beter te beschermen. Maar ondertussen moeten onze Belgische privacywetten nageleefd worden, ook door Facebook. Indien het sociaal netwerk geen gehoor geeft aan de aanbevelingen, zal de Privacycommissie gerechtelijke stappen ondernemen.