Van 26 juni tot en met 7 november 2021 loopt in de Venetiaanse Gaanderijen de bijzondere tentoonstelling ‘Onze IJslandvissers’ die de wereld van de IJslandvisserij in beeld brengt. Curator Ineke Steevens verzamelde sprekende foto’s, unieke objecten en nooit vertelde verhalen en brengt een overzicht van deze harde, maar mooie wereld.
Geen enkele tak van de visserijgeschiedenis spreekt zo tot de verbeelding als de IJslandvisserij. Één van de meest heroïsche tijden in de zeevisserij brengt bloedstollende verhalen, veel emoties en ongeziene anekdotes. De vissers waren weken, soms maandenlang van huis. Ze werkten dag en nacht en trotseerden een wispelturige oceaan, zware stormen, vorst en ijzige wind om te gaan jagen op de gegeerde kabeljauw in de ijskoude wateren rond IJsland. De scheepsrampen waren talrijk en spijtig genoeg hebben heel wat vissers hun leven daarbij verloren. “Oostendenaars zijn onlosmakelijk verbonden met de zee en dus ook met de visserij. De IJslandvaart maakt daar deel van uit. Met deze expo en heel wat randactiviteiten willen we de visserij opnieuw volop in de kijker plaatsen, want het beroep is stilaan aan het verdwijnen”, zegt Bart Plasschaert, schepen van Vrije Tijd.
Tentoonstelling ‘Onze IJslandvissers’ in de Venetiaanse Gaanderijen
”De tentoonstelling ‘Onze IJslandvissers’ schetst het verhaal van de Vlaamse IJslandvaarders die eind 19de eeuw aanmonsterden in Duinkerke tot de Oostendse IJslandvissers, die nog in een recent verleden aanmonsterden op schepen met klinkende de namen zoals de Amandine, the Belgian Sailor of de Marie-Henriette. Unieke historische foto’s, uit museale en private collecties, een rijke collectie, hedendaagse fotografie, en bijzondere getuigenissen zorgen voor een boeiend en omvangrijk beeld van een van de ruigste hoofdstukken uit de visserijgeschiedenis. De expo is er één voor én door de vissers. Een ode aan Oostende, aan haar verleden en haar (IJsland-)vissers”, aldus curator Ineke Steevens.
Burgemeester Bart Tommelein: “De IJslandvaarders waren onverschrokken, ze trotseerden de woeligste zeeën en stormen. Ze schreven Oostendse geschiedenis. Deze tentoonstelling is een schitterend eerbetoon aan hen, maar ook aan al onze vissers.”
Door de ogen van Martin Heylen
Journalist en televisiemaker, Martin Heylen bezocht zes oud-IJslandvissers en interviewde hen in zijn gekende stijl. De getuigenissen leverden kleurrijke verhalen en nooit eerder gehoorde anekdotes op. Hoe ging het eraan toe aan boord, wat vingen de vissers en hoe was het om vrouw en kinderen achter te laten? Alle podcasts met de beklijvende interviews zijn ook te beluisteren via www.oostende.be/ijslandvissers.
Stephan Vanfleteren versus Maurice Antony
Speciaal voor de expo keek de Belgische topfotograaf Stephan Vanfleteren oud-IJslandvissers recht in de ogen met een intrigerende portrettenreeks als resultaat. In de stijl van de overbekende ‘Visscherskoppen’, die lang de vismijn sierden, kijkt Vanfleteren verder dan het stereotype beeld dat we hebben van een visser. Maar ook Oostende, als vissersstad pur sang, krijgt een plaats. De talrijke historische beelden van de iconische fotograaf, Maurice Antony (1883-1963), tonen ons hoe Oostende leefde van én voor de visserij.
IJslandvisserij op kindermaat
Daar zorgt de Vlaamse muzikant-acteur Sebastien Dewaele wel voor. In samenwerking met de kunsteducatieve organisatie mu-zee-um vzw maakte hij een interactieve tour voor het hele gezin. Ouders en kinderen gaan op zoek naar de eeuwenoude geheimen van de visserij en leren aan de hand van verschillende opdrachten heel wat bij over het thema. Ten slotte kunnen ze op de interactieve ‘vissenmuur’, ontworpen door illustrator Korneel Detailleur, hun creativiteit de vrije loop laten en de kunstenaar in zichzelf naar boven halen. Daarnaast ontwikkelde mu-zee-um een visioguide samen met acteur Pascal Colasse. Hij neemt de dove en/of slechthorende bezoeker mee doorheen de expo in VGT (Vlaamse Gebarentaal) met geanimeerde filmpjes. Ten slotte is er voor blinden en slechtzienden een voeltocht ontwikkeld met tal van voelobjecten en zweltekeningen.