Polarisatie, desinformatie en haatspraak aanpakken: dat is het doel van een nieuw en gericht actieplan van Stad Oostende. Met de uitrol wil de Stad inwoners onder meer handvaten aanreiken om fake news te herkennen en het klassieke wij-zijdenken te doorbreken. Terwijl er al flink wordt ingezet op verbinding in de wijken, onderzoekt het actieplan hoe ook online bruggen kunnen gebouwd worden tussen verschillende gemeenschappen.
Wereldwijd komen groepen van mensen tegenover elkaar te staan door een verschil in mening. In veel gevallen blijft dit vreedzaam, soms kan dit leiden tot conflict. Ook op het lokale toneel is Stad Oostende waakzaam voor mogelijke polarisatie en extremisme. De stad nam hierin al een regierol op en trekt die lijn verder door met de lancering van een concreet actieplan. Hierin werden risicofactoren en signalen geanalyseerd die aanleiding kunnen geven tot polarisatie, extremisme, haatspraak, desinformatie en fake news.
“Als lokaal bestuur staan we het dichtst bij de burger, daarom spelen we een belangrijke rol in het detecteren en aanpakken van polarisatie. Tussen verschillende burgers en bevolkingsgroepen kunnen tegenstellingen of meningsverschillen leiden tot misverstanden en het wegvallen van dialoog. Wij-zijdenken kan leiden tot online haatspraak en fake news op sociale media. Ons nieuwe actieplan wil hier een antwoord op bieden.” – Burgemeester Bart Tommelein
Sessies voor scholen, omstaanderstrainingen, artificial intelligence om online haatspraak op te sporen
De doelstellingen van het actieplan zijn de problematiek van polarisatie goed in kaart brengen en opvolgen, een netwerk van professionelen opstellen en onderhouden, het bewustzijn bij de burgers verhogen en hen weerbaarder maken, en de sociale cohesie verhogen als beschermende factor tegen polarisatie.
In het pakket zitten onder meer sessies voor secundaire scholen om dialoogvaardigheden aan te scherpen. Inwoners en professionals kunnen rekenen op omstaanderstrainingen om te leren reageren op discriminatie en haatspraak. Er komt ook voorlichting voor burgers zodat ze kritisch met online informatie kunnen omgaan en complottheorieën kunnen herkennen. De komende maanden worden die acties op de agenda geprikt.
“We willen ook artificiële intelligentie inschakelen om polariserende tendensen op sociale media op te pikken. Want hoewel er heel wat inspanningen worden geleverd om verbinding te bekomen in de buurten en wijken – denk aan het jeugdwerk, de werking van onze ontmoetingscentra en de stadsmariniers -, zien we dat mensen ook online steeds vaker een gemeenschap vormen. We gaan dus ook projecten opstarten om zicht te krijgen op verontrustende online haatspraak en polarisatie.” – Burgemeester Bart Tommelein
Stad Oostende wil al in een vroeg stadium op dit thema inpikken. Dit actieplan gaat mogelijk extremisme vooraf en werkt dus preventief. Het actieplan kwam tot stand in samenwerking met stadsdiensten Buurten & Wijken, Onderwijs & Maatschappij, de Lokale Politie, en partnerorganisaties Groep Intro en CAW. Stad Oostende kon voor de opmaak rekenen op een subsidie van 25.000 euro van het Plan Samenleven van de Vlaamse overheid.
Startschot met lezing van filosoof en auteur Ruben Mersch
Met een werklunch in De Grote Post voor professionals uit het Onderwijs, wordt het actieplan in gang getrapt. Ruben Mersch is columnist bij De Standaard waar hij tweewekelijks een denkfout doorlicht, en is de auteur van verschillende boeken over het menselijke denken. Gebaseerd op inzichten uit de filosofie, psychologie, economie en biologie probeert hij te begrijpen waarom samenwerken zo moeilijk is en waarom we zo vaak net iets minder verstandige beslissingen nemen.
Tijdens de werklunch met professionals uit het onderwijs zal Ruben Mersch enkele vragen rond polarisatie behandelen. Waarom ontstaan er, zowel in maatschappelijke debatten als op de werkvloer, zo vaak verschillende stammen die er allemaal zeker van zijn dat zij de waarheid in pacht hebben? En hoe kunnen we deze tegenstellingen overstijgen? In zijn uiteenzetting gaat hij vooral op zoek naar oplossingen. Hij duikt in de wetenschappelijke literatuur op zoek naar aanknopingspunten om de huidige polarisatie te overstijgen. Hoe kan je een meningsverschil omzetten in een constructief debat?
De lezing met aansluitend netwerkmoment is gepland op donderdag 8 februari om 12.00 uur in zaal Dactylo in De Grote Post en komt er met de steun van de Vlaamse Overheid en Plan Samenleven.