Het College van Burgemeester en Schepenen heeft de aanpassing van het meerjarenplan goedgekeurd. Het was een moeilijke oefening door de grote impact van de inflatie op de loonkosten en de gestegen energiekosten. Stad Oostende zal in de eerste plaats besparen op de eigen werking, door een grondige efficiëntie-oefening. De belastingen voor de Oostendse burger worden niet verhoogd. De citytaks voor overnachtingen in hotels en B&B’s betaald door toeristen en de belastingen op leegstand, verwaarlozing en onbewoonbaarheid van woningen worden wel opgetrokken. De investeringen in armoedebestrijding, verkeersveiligheid, aanleg van nieuwe fietspaden, (historische) gebouwen … blijven prioritair. Slechts een beperkt aantal investeringen worden verschoven gezien de stijgende kosten én de vertragingen die opgelopen werden door de opeenvolgende crisissen.
Het zijn moeilijke tijden. De Covid-crisis was nauwelijks achter de rug toen de oorlog in Oekraïne begon, met grote gevolgen voor onze economie. De energiekosten zijn sterk gestegen, de hoge inflatie vertaalt zich in hogere loonkosten en de prijzen van zowat alle producten pieken. Ook voor steden en gemeenten heeft dit grote gevolgen. Stad Oostende moest op zoek naar 92 miljoen euro. Alleen al de voorziene stijging van de loonkosten door de inflatie zorgde immers voor een ingeschatte meerkost van 66 miljoen euro in het meerjarenplan (tot en met 2025). Het budget voor energie stijgt voor 2022 van 3,4 naar 5,3 miljoen euro. Ook op heel wat andere posten moet extra budget voorzien worden door gestegen materiaalprijzen (werken op openbaar domein, renovatie openbare gebouwen, maar ook voeding, papier …). Net zoals in andere steden en gemeenten was er dus nood aan een grondige oefening om het budget in evenwicht te krijgen.
Eigen uitgaven beperken
Het stadsbestuur heeft in de eerste plaats gekeken naar zichzelf en hoe het de eigen uitgaven kon beperken. Hoe kan er efficiënter gewerkt worden? Welke processen kunnen eenvoudiger en kunnen gedigitaliseerd worden? Kan er zuiniger omgesprongen worden met belastinggeld? Door die efficiëntie-oefening samen met het stadspersoneel te maken, wordt er een afbouw van het personeelbestand voorzien van 3,5% tegen 2025. Dat zal geleidelijk gebeuren en hierover is overleg gepland met de vakbonden. Dit zal gebeuren door natuurlijke afvloeiing. Bij elk vertrek of pensioen wordt nauwlettend bekeken of die medewerker één op één vervangen moet worden.
De satellieten zoals bijvoorbeeld Toerisme vzw, Economisch Huis en De Grote Post maken dezelfde oefening en dragen zo bij aan het moeizaam verkregen evenwicht. De verschillende autonome gemeentebedrijven AGSO, Energiehuis, Renov’O en Mobil’O smelten samen tot één AG Oostende. Dit betekent een slankere werking en een efficiëntere kostenstructuur.
Ook andere eigen uitgaven werden onder de loep gehouden. In overleg met de diverse directies en diensten werd geschrapt op werkingskosten waar mogelijk. De openingsuren in het Zwembad Brigitte Becue worden aangepast, wat een besparing op personeels- en energiekost betekent. Zo zal het zwembad enkel nog op dinsdag en donderdag om 6.30 uur openen en zal het recreatiebad sluiten op maandag, dinsdag en donderdag. Stad Oostende zal zelf geen recepties meer organiseren na een huwelijk. Sowieso was Oostende een van de enige centrumsteden die dat deed. Voortaan worden trouwende koppels daarvoor doorverwezen naar de lokale horeca.
Energie besparen
Oostende werkt al een aantal jaar hard aan de beperking van het eigen energieverbruik via het Energiezorgplan, dat de stadsgebouwen energiezuiniger maakt met zonnepanelen, aansluiting op het warmtenet, beter instellen van verwarmingsinstallaties, aanpassen van verlichting, enzovoort.
Gezien de exponentiële stijging van de energiekosten, was het toch nodig om bijkomende maatregelen te nemen. De straatverlichting, die intussen verder ‘verLED’ wordt, wordt gedoofd tussen 23.00 uur en 05.00 uur maar niet in het stadscentrum en op gewestwegen. De kerstverlichting wordt behouden, die is al volledig LED, maar zal natuurlijk mee gedoofd worden met de openbare verlichting. Alle fonteinen zijn uitgeschakeld, behalve diegene die noodzakelijk zijn om vissen van zuurstof te voorzien. De temperatuur in alle bureaus is met een graad verlaagd en in de stedelijke werkhuizen twee graden. De ijspiste van Winter in het Park zal kleiner zijn, overdekt en energiezuiniger gekoeld.
Het Energiehuis en het Economisch Huis slaan de handen in elkaar voor acties voor de handelaars en bedrijven: campagne met raamstickers waarbij de deuren gesloten blijven, gratis energiescans, info- en netwerksessie rond energiebesparing en investeringen. Particulieren kunnen uiteraard ook steeds terecht bij het Energiehuis en bij de sociale diensten voor ondersteuning.
Geen belastingverhoging voor de Oostendse burgers en tweedeverblijvers, wel indexeringen
Van bij de start van de besprekingen was het uitgangspunt dat er geen belastingverhoging komt voor de Oostendenaar en tweedeverblijvers. Aan de basistarieven van de belastingen voor de inwoners wordt niet geraakt. De tarieven van de personenbelasting en de onroerende voorheffing blijven gelijk. De inkomsten via die onroerende voorheffing worden wel hoger ingeschat door een aanpassing van de raming door de Vlaamse administratie (door de inflatie) én dankzij de vele bouwprojecten in de stad, die de crisis grotendeels mee helpen opvangen.
De lasten op leegstand, verkrotting en onbewoonbaarheid worden wel opgetrokken. Stad Oostende gaat zo verder de strijd aan tegen verwaarlozing, verkrotting, huisjesmelkers en leegstand. De hogere belastingtarieven zullen ook mee bijdragen aan een beter straatbeeld, wat het veiligheidsgevoel verhoogt. Voor leegstand en verwaarlozing van bedrijfsruimte wordt eveneens meer budget ingeschreven.
Verschillende tarieven die lange tijd gelijk bleven worden nu geïndexeerd, zoals de tweedeverblijfstaks. Oostende is een toeristische centrumstad, het kan niet de bedoeling zijn om alle dienstverlening – veiligheid, mobiliteit, afvalophaling … – alleen maar door de in Oostende gedomicilieerde inwoners te laten dragen. Het is niet meer dan normaal dat als alle kosten stijgen, ook de tweedeverblijvers en toeristen een duit in het zakje doen. Zo wordt van de toeristen een extra bijdrage gevraagd, de citytaks stijgt in overleg met de verblijfssector naar 5 euro per kamer per nacht. Die inkomsten vloeien ook rechtstreeks terug naar toeristische investeringen.
Een aantal tarieven wordt verhoogd aangezien de kostprijs voor de Stad daarvoor ook stijgt, zoals de prijzen van luxeproducten in de ontmoetingscentra. Ook de tarieven van de speelpleinwerking en Sport aan Zee worden in die zin aangepast. De parkeerretributie voor wie niet correct betaalt, wordt opgetrokken van 25 naar 40 euro. Door zelf kleine snelheidsovertredingen binnen de bebouwde kom te bestraffen via Gemeentelijke Administratieve Sancties (volgens de modaliteiten voorzien door de Vlaamse regering), worden extra inkomsten voorzien.
Het beleid rond evenementen wordt hervormd: de Stad streeft naar minder en vooral betere spreiding van evenementen zodat die minder impact hebben op het openbaar domein en op de inzet van stads- en veiligheidsdiensten. Zo zullen grote evenementen voortaan bijvoorbeeld zelf instaan voor afvalophaling. Ook de eigen evenementen, zowel van de Stad als via Toerisme, worden onder de loep gehouden.
Investeringen op peil houden
Stad Oostende blijft investeren, het bestuursakkoord wordt zo goed mogelijk verder uitgevoerd. Armoedebestrijding, verkeersveiligheid, aanleg van nieuwe fietspaden, investeringen in (historische) gebouwen … blijven prioriteit. Slechts een beperkt aantal investeringen wordt verschoven gezien de stijgende kosten én de vertraging die opgelopen werd door de opeenvolgende crisissen. De heraanleg van de Alfons Pieterslaan wordt verschoven naar 2026. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor de renovatie van Huize Louise Marie en enkele kleinere investeringen in andere stadsgebouwen.
Er wordt niet bespaard op veiligheid. Het budget voor politie en brandweer wordt fors opgetrokken gezien de gestegen loonkosten. Het politiekorps wordt nog steeds uitgebreid en de extra middelen die daarvoor voorzien waren blijven overeind, maar de ambitie wordt door de inflatie bijgesteld van 35 extra manschappen naar 23, ook gezien het feit dat de rekrutering trager verloopt dan vroeger.
Om tot een budget in evenwicht te komen worden geen nieuwe bankleningen aangegaan, er is enkel een beperkte stijging van de schuld door enkele doorgeefleningen en financiële leasingschuld.
Budget in evenwicht
Zoals in het decreet Lokaal Bestuur voorzien is, beantwoordt deze meerjarenplanning aan de opgelegde evenwichten. Het geconsolideerde beschikbaar budgettair resultaat van Stad en OCMW is elk jaar van de planningsperiode minstens positief. Het beschikbaar budgettair resultaat evolueert van 5.289.422 euro in de vorige aanpassing meerjarenplan naar 2.643.366 in deze aanpassing van het meerjarenplan.
De autofinancieringsmarge moet op het eind van de planningsperiode minstens positief zijn. Ook hier beantwoordt dit meerjarenplan aan de verplichtingen met een autofinancieringsmarge van 8.705.206 euro (ten opzichte van 6.490.071 in de vorige aanpassing meerjarenplan).